Sau khi viết
xong mấy bộ sách về Văn học, trong đó có bộ Văn Học Miền Nam, tôi thấy có nhiều
thiếu sót, vì quyển sách nầy soạn từ những năm đầu thập niên 1970, tài liệu hiếm,
nhất là hình ảnh lại càng hiếm hơn. Sau nầy thời đại @ và 4. có thể lên Mạng dò
tìm, có nhiều tài liệu và hình ảnh phong phú, nên tôi muốn bổ túc thêm cho quyển
Văn Học Miền Nam từ năm 1623 đến năm 1954. Nhưng nghĩ rằng nên viết quyển
sách khác với tựa là Báo chí và Nhà văn Quốc ngữ thời sơ khởi có lẽ tốt
hơn. Định rồi tôi bắt tay vào làm từ năm 2013-2014.
Trước tiên tôi lên mạng và thấy có hình tờ báo NAM KỲ xuất bản ở Sàigòn trên đầu trang 1 dòng thứ 2 có ghi NĂM THỨ NHỨT - số 1 NGÀY THỨ NĂM 21 OCTOBRE 1897. Dưới tựa chữ NAM KỲ có in dòng chữ NHỰT TRÌNH MỖI TUẦN LỄ IN MỘT LẦN NHẰM NGÀY THỨ NĂM. Và bài mở đầu “Lời cùng các người coi nhựt trình ta” có viết: Làm nhựt trình hôm nay gọi là nhựt trình Nam Kỳ. Từ đó tờ báo có tên là Nhựt trình Nam Kỳ và cũng phát sanh ra báo gọi là “nhựt trình” mặc dù mỗi tuần phát hành có 1 số, ngày nay chúng ta gọi là Tuần báo và thời đó các Tuần báo thường phát hành ngày Thứ Năm.
Sau đó tôi có thấy tờ Nam Kỳ Địa Phận là một tờ báo do nhà thờ Tân Định in, có lẽ chỉ phát hành trong phạm vi tôn giáo, không được phổ biến rộng, nên ít người lưu truyền. Tuần báo nầy phát hành số đầu tiên vào năm 1909.
Sau đó tôi có tìm được thêm tờ Nam Kỳ Tuần Báo do Hồ Văn Trung tức nhà văn Hồ Biểu Chánh làm Giám Đốc, đương nhiên là Chủ nhiệm kiêm Chủ bút, Toà soạn đặt tại số 5 đường Reims nay là đường Lê Công Kiều ở Quận I Tp HCM, tuần báo có những nhà văn nhà khảo cứu tên tuổi cộng tác.
Nhưng mới đây,
tôi lên Mạng gõ Google để tìm thêm chi tiết về tờ Nhựt trình Nam Kỳ mà tôi
đã cho rằng đó là tờ Nam Kỳ Kinh Tế Báo thì trên Mạng lại hiện ra hình ảnh
tờ Nam Kỳ Kinh Tế Báo trên Facebook TRÚC BẠCH THƯ XÃ.
Theo chủ nhơn Facebook Trúc Bạch Thư Xã, anh Tạ Thu Phong cho biết tờ Nam-kỳ Kinh-tế Báo số đầu tiên phát hành vào tháng 10 năm 1920 và số anh có sau cùng là tháng 12 năm 1922 gồm có 103 số.
Về tuần báo nầy,
Bà Rose Quaintenne là Chủ sở hữu sáng lập và ông Nguyễn Văn Thượng là Giám Đốc Điều
hành, tòa soạn đặt tại số 81 đường d’Espagne, nay là đường Lê Thánh Tôn.
Như vậy có 4 tờ
báo có tên gần giống nhau: Nam Kỳ, Nam Kỳ Địa Phận, Nam Kỳ Kinh Tế Báo và Nam Kỳ
Tuần Báo. Ai cũng biết rằng Nam Kỳ là tên của vùng đất phía Nam nước Việt, có
thể phát xuất từ thời Pháp đô hộ Việt Nam. Sau nầy còn có tên là Nam Phần hoặc
Nam Bộ.
No comments:
Post a Comment