Phan Huỳnh Điểu

(Tiếp theo Đoàn Chuẩn)

(1924-2015)

Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu sinh ngày 11 tháng 11 năm 1924 tại Đà Nẵng. Ông cũng là người con thứ 11 trong một gia đình cha làm thợ may. Tuy sinh ra và lớn lên ở Đà Nẵng, nhưng nguyên quán gốc của ông ở Điện Bàn, Quảng Nam.

Ông bắt đầu hoạt động âm nhạc từ năm 1940 trong nhóm tân nhạc. Sau ca khúc đầu tay Trầu cau, sáng tác của ông được biết rộng rãi là bài Đoàn giải phóng quân viết cuối 1945. Một nhạc phẩm nổi tiếng khác của ông là Mùa đông binh sĩ được viết khoảng giữa thập niên 1940.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, Phan Huỳnh Điểu gia nhập quân đội, công tác ở Liên khu 5. Thời gian này ông viết một số ca khúc như Nhớ ơn Hồ Chủ tịch, Quê tôi ở miền Nam...

Năm 1955, sau khi tập kết ra Bắc, ông công tác ở Ban Nhạc vũ, Hội Văn nghệ Việt Nam. Năm 1957, khi thành lập Hội Nhạc sĩ Việt Nam, ông được cử vào Ban chấp hành là Ủy viên Thường vụ và công tác tại Hà Nội. Tháng 12 năm 1964, Phan Huỳnh Điểu vào chiến trường Trung Trung Bộ ở trong Ban văn nghệ Khu. Thời gian đó ông viết bản hành khúc Ra tiền tuyến với bút danh Huy Quang.

Sau 1975, Phan Huỳnh Điểu chuyển về Hội Âm nhạc Tp. HCM. sống ở đó. Ông đã sáng tác và công bố hơn 100 ca khúc, quá nửa trong số đó là các bài hát phổ thơ.

Ngoài ra, ông còn sáng tác một số tác phẩm dành cho thiếu nhi, tiêu biểu là: Đội kèn tí hon, Nhớ ơn Bác...

Những nghệ sĩ thể hiện thành công tác phẩm của ông có thể kể đến Nghệ sĩ Nhân dân Quốc Hương, Nghệ sĩ ưu tú Vũ Dậu và Nghệ sĩ ưu tú Tuấn Phong.

Sau khi có dấu hiệu không khỏe và sốt nhẹ vào ngày 23 tháng 6 năm 2015, ông được bác sĩ đến khám tại nhà và được thông báo bị thiếu máu. Sau đó, ông được nhập viện vào sáng thứ 26 tháng 6 trong tình trạng còn khỏe và tỉnh táo. Sau 2 ngày nhập viện, ông bị hôn mê sâu và qua đời vào lúc 10 giờ 15 phút sáng ngày 29 tháng 6 tại bệnh viện Thống Nhất Tp. HCM, vì sốt xuất huyết. Linh cữu của nhạc sĩ được quàn tại Nhà tang lễ Bộ Quốc phòng tại Tp. HCM. Phan Huỳnh Điểu thọ 91 tuổi.Và lúc 4h30 sáng 10 tháng 7, gia đình, người thân, bạn bè, văn nghệ sỹ... đã rải tro cốt của ông về với sông Hàn, Đà Nẵng, theo di nguyện của cố nhạc sỹ.

Âm nhạc của Phan Huỳnh Điểu có giai điệu trau chuốt, trữ tình, ngay cả trong thể loại hành khúc, như Cuộc đời vẫn đẹp sao, Hành khúc ngày và đêm. Phan Huỳnh Điểu còn có nhiều ca khúc về đề tài tình yêu thành công như Tình trong lá thiếp, Những ánh sao đêm, Bóng cây Kơnia, Anh ở đầu sông em cuối sông, Sợi nhớ sợi thương, Ở hai đầu nỗi nhớ, Đêm nay anh ở đâu, Thuyền và biển, Thơ tình cuối mùa thu, Người ấy bây giờ đang ở đâu, Tình ca Đămbri, Tia nắng... Ông đã phổ nhạc thành công cho rất nhiều bài thơ.

Ca khúc:

- Trầu cau (Sáng tác đầu tay, 1945)
- Đoàn Vệ quốc quân (1945)
- Mùa đông binh sĩ (1946)
- Những người đã chết (1946, là ca khúc phổ thơ đầu tiên, sử dụng thơ của Tế Hanh)
- Tình trong lá thiếp (1955)
- Quê tôi ở miền Nam
- Nhớ ơn Hồ Chủ tịch
- Ra tiền tuyến
- Đội kèn tí hon (1959)
- Những em bé ngoan (1959)
- Nhớ ơn Bác (1959)
- Anh ở đầu sông em cuối song
- Những ánh sao đêm (1962)
- Có một đàn chim
- Bóng cây Kơ-nia (1971)
- Cuộc đời vẫn đẹp sao (1971)
- Đây thôn Vỹ Dạ
- Đêm nay anh ở đâu (1974)
- Giải phóng quân
- Hành khúc ngày và đêm (1972)
- Nhớ (1973)
- Ở hai đầu nỗi nhớ
- Đà Nẵng ơi, chúng con đã về (1975)
- Sợi nhớ sợi thương (1978)
- Quảng Nam yêu thương
- Thơ tình cuối mùa thu
- Thuyền và biển
- Tương tư chiều
- Hát về thành phố quê hương (1997)
- Khi không còn em nữa (1992)
- Tiếng thu
- Bạn đến chơi nhà
- Làm cây thông reo
- Người ấy bây giờ đang ở đâu
- Tình ca Đămbri
- Tia nắng
- Chiều tím
- Nhớ lắm chiều nay
- Tìm em bên giếng nước
- Có ai về Quảng Nam
- Chút Thư Tình Người Lính Biển (Thơ: Trần Đăng Khoa)

Tài liệu tham khảo:

- Phan Huỳnh Điểu Web: Wikipedia

Ca khúc Trầu cau do Ái Xuân & Nhất Sinh trình bày

 

https://www.youtube.com/watch?v=dnEl2vzF944&list=RDpL8RP7qDG9g&index=2

(Xem tiếp Đan Thọ)