(1933-1992)
Nhạc sĩ Y Vân tên thật là Trần Tấn Hậu,
sinh năm 1933 tại Hà Nội, quê gốc ở Thanh Hóa. Thuở niên thiếu, ông từng theo
học nhạc với Giáo sư - nhạc sĩ Tạ Phước và cũng đã tập tành sáng tác từ rất
sớm. Mồ côi cha, nhà nghèo, cả nhà nhạc sĩ phải dắt díu nhau nương náu trong
một túp lều xiêu vẹo ở ngõ chợ Khâm Thiên. Chính vì thế, ông rất thương mẹ và
các em, ông phải đi dạy đàn để nuôi gia đình.
Năm 1952 ông vào Nam,
tiếp tục sáng tác, chơi nhạc, hòa âm và dạy nhạc, ngoài ra còn viết sách dạy
nhạc và đàn guitar. Ngoài ra ông còn là người đi tiên phong cho dòng nhạc nhẹ với
những bài hát có giai điệu chachacha, disco, twist như: Sài Gòn, Ảo ảnh, Sáu mươi năm cuộc đời, Thôi.
Cuối thập niên 1950,
ông là nhạc công chơi cho các nhà hàng ở Sài Gòn. Hằng đêm, mẹ ông ở nhà giặt
quần áo ở máy nước công cộng, có lần giặt đến 2 giờ sáng thì bị cảnh sát bắt.
Đến sáng ông về nhà, biết chuyện đã khóc và viết ra bài hát Lòng mẹ. Khi viết xong ca khúc, mẹ ông
là người đầu tiên được nghe bài hát này và Bà đã khóc khi nghe chính ông hát
năm đó 1959.
Thời gian sau năm
1975, ông tham gia Đoàn ca nhạc Hương Miền Nam, rồi nhận viết nhạc cho nhiều
nguồn: viết nhạc phim, nhạc nền cho sân khấu... Ông làm việc cật lực bất kể
ngày đêm để tạo cuộc sống tương đối cho gia đình. Ông tham gia viết nhạc phim
mà nổi tiếng nhất là tác phẩm Như bầy sơn
ca trong bộ phim thiếu nhi Sơn ca
trong thành phố.
Nhạc sĩ Y Vân có 2
đời vợ và 8 người con. Con trai đầu là Tuấn Vũ, con gái thứ hai tên Thy Vân,
con thứ ba tên Ngọc Tuyền, con thứ tư tên Thanh Hằng, con thứ năm tên Tấn
Phong, con thứ sáu tên Kim Sa, con thứ bảy tên Ngân Hà và con thứ tám là Ngọc
Tú.
Trong bài: Nhạc sĩ Y Vân: Thuở dừng
chân trên bến Sài Gòn, trên An ninh Thế giới cuối tháng nhà thơ Lê
Thiếu Nhơn đã viết:
Đôi lần tôi định phác thảo chân dung ông bằng chút chữ nghĩa
khiêm tốn của mình, nhưng cứ day dứt suy nghĩ: cái lý lịch đáng tin cậy nhất và
bền vững nhất của nhạc sĩ chính là những giai điệu thăng hoa từ tâm hồn, chứ
không phải bất kỳ một lời hoa mỹ nào. Không thể nói khác hơn, giá trị ca khúc sẽ
trực tiếp chứng minh nhạc sĩ ấy đã đến, đã trân trọng và đã ngoảnh lại tiếc nhớ
cuộc sống này ra sao. Thế nhưng, đến một ngày gặp gỡ những người thân của nhạc
sĩ Y Vân và được ngồi trong căn nhà nhỏ mà ông đã lặng lẽ sáng tạo đến giây
phút cuối cùng trên cõi nhân gian, tôi quyết định viết về ông, dẫu dài dẫu ngắn
hoặc dẫu sớm dẫu muộn cũng tỏ bày dăm ba niềm mến mộ của khán giả hôm nay dành
cho tác giả nhiều ca khúc nức danh như “Lòng mẹ”, “Sài Gòn”, “60 năm cuộc đời”.
Ông mất vào ngày 28
tháng 11 năm 1992 (tức ngày 05 tháng 11 năm Nhâm Thân - âm lịch). Hưởng thọ 60
tuổi.
Ca khúc:
- 20-40
- 60 năm cuộc đời
- 9 giờ thần tiên
- Anh có thể
- Anh đã làm khổ em
- Anh đâu em đó
- Anh đến bên tôi
- Anh về thủ đô
- Ảo ảnh
- Bài hát của người tự do (đồng tác giả với Xuân Lôi)
- Bến thương
- Biển sầu
- Bóng người cùng thôn
- Bụi hồng
- Buồn
- Bức thư trên lô cốt
- Bước chân trên sa mạc
- Cánh đồng xanh (Green Fields)
- Cánh hoa thời loạn
- Chèo thuyền vượt song
- Chiến sĩ của mùa xuân (đồng tác giả với Xuân Tiên)
- Chiều mưa công viên
- Chiều mưa nghĩa trang
- Chim hoạ mi (Hoạ mi trong thành phố) (nhạc phim)
- Chuyện kỳ lạ
- Có
- Con ve và con kiến
- Cô bé bán sữa (nhạc thiếu nhi)
- Dung nhan mùa hạ (thơ Hoàng Huy)
- Duyên tình ( đồng tác giả với Xuân Tiên)
- Dưới bóng dừa
- Đại lộ hoàng hôn
- Đèn xanh đèn đỏ
- Đêm đen
- Đêm đô thị
- Đêm giao mùa
- Đêm giã từ
- Đêm huyền diệu
- Đêm tái ngộ
- Đi bên lính
- Đỉnh sầu
- Đò ngang
- Đò nghèo
- Đời còn ngăn cách
- Đời là giấc mơ (Bésame Mucho)
- Đôi bờ Bến Hải
- Đôi mái chèo trăng
- Đôi mắt người xưa (viết chung với Nghiêm Phú Phi)
- Đôi tám
- Đồi thông
- Đừng lừa dối nhau
- Đường một chiều
- Em chớ chê anh
- Em gái Hà Tiên
- Em từ nghìn xưa chuyển bước về
- Giấc mơ Hà Nội
- Gió hiền
- Hai con la
- Hát lên nào (nhạc thiếu nhi)
- Hãy ngủ trong tay anh
- Hãy yêu tôi
- Hoàng hôn trên bãi biển
- Hồn quê
- Khi em nhìn anh
- Khúc nhạc tơ duyên (Love Is a Many-Splendored Thing)
- Lá thư mùa xuân
- Lá úa (Les Feuilles mortes)
- Lính du xuân
- Lính mà em
- Lòng mẹ
- Lý ngựa ô
- Lửa chiều
- Mắt huyền
- Món quà kỷ niệm
- Một mình (thơ Hoàng Huy)
- Một mối tình trong khói lửa
- Một ngày không có em (thơ Nguyễn Long)
- Múa lân
- Ngăn cách
- Ngày em đến
- Ngày em về thăm quê tôi
- Ngày mưa
- Nghề của chàng
- Ngoại ô đèn vàng
- Người bạn mười năm qua
- Người đẹp Tô Châu (Shina no yoru)
- Người em sầu mộng (thơ Lưu Trọng Lư)
- Người lính em yêu
- Người vợ hiền
- Người yêu lý tưởng
- Nhạt nắng (đồng tác giả với Xuân Lôi)
- Nhắn nhủ (thơ Thy Vân)
- Nhịp sống vui (đồng tác giả với Xuân Tiên)
- Như bầy sơn ca
- Như hạt mưa sa
- Những bước chân âm thầm (đồng tác giả với Kim Tuấn)
- Những bước chân cao nguyên
- Những ngày con xa mẹ
- Những ngày yêu nhau
- Những niềm thương
- Non nước chung tình
- Ơn cha
- Phận má hồng
- Qua miền Hà Tiên
- Quán lá bên đường
- Sài Gòn
- Sao anh lỗi hẹn
- Sao băng (La paloma) (có một lời Việt khác là Cánh buồm xa xưa)
- Suối tình (La Fontaine des amours)
- Tát nước đầu đình
- Thần tượng
- Thăm lính
- Thề non nước (thơ Tản Đà)
- Thiên thần Mũ Đỏ
- Thỏ và rùa
- Thôi 2
- Thương anh
- Thương về 5 cửa ô
- Thúy đã đi rồi (nhạc phim)
- Tiếng chuông trong đêm (Jingle Bells)
- Tiếng hát quê hương
- Tiếng hò yêu nước
- Tiếng trống cao nguyên
- Tìm về (đồng tác hgiả với Lan Đài)
- Tình chàng ý thiếp
- Tình cha
- Tình đôi ta (đồng tác giả với Hoài Linh)
- Tình lính
- Tình mỏng manh (Tennessee Waltz)
- Tình người tình ta
- Tình yêu dưới ánh mặt trời
- Tình yêu phi công
- Tình yêu thủy thủ
- Tình yêu và giông tố
- Tôi sẽ đưa em về
- Tôi trở về thành phố (thơ Hoàng Huy)
- Từ biệt mái trường xưa
- Tưởng vọng
- U hoài (thơ Lưu Trọng Lư)
- Về miền Tây (đồng tác giả với Văn Thế Bảo)
- Vì yêu anh là lính
- Vườn cũ
- Xa lộ không đèn (nhạc phim cùng tên)
- Xa vắng (thơ Chinh Phụ Ngâm, Đặng Trần Côn – Đoàn Thị Điểm)
- Xin yêu thương ở lại
- Yêu nhau
- 60 năm cuộc đời
- 9 giờ thần tiên
- Anh có thể
- Anh đã làm khổ em
- Anh đâu em đó
- Anh đến bên tôi
- Anh về thủ đô
- Ảo ảnh
- Bài hát của người tự do (đồng tác giả với Xuân Lôi)
- Bến thương
- Biển sầu
- Bóng người cùng thôn
- Bụi hồng
- Buồn
- Bức thư trên lô cốt
- Bước chân trên sa mạc
- Cánh đồng xanh (Green Fields)
- Cánh hoa thời loạn
- Chèo thuyền vượt song
- Chiến sĩ của mùa xuân (đồng tác giả với Xuân Tiên)
- Chiều mưa công viên
- Chiều mưa nghĩa trang
- Chim hoạ mi (Hoạ mi trong thành phố) (nhạc phim)
- Chuyện kỳ lạ
- Có
- Con ve và con kiến
- Cô bé bán sữa (nhạc thiếu nhi)
- Dung nhan mùa hạ (thơ Hoàng Huy)
- Duyên tình ( đồng tác giả với Xuân Tiên)
- Dưới bóng dừa
- Đại lộ hoàng hôn
- Đèn xanh đèn đỏ
- Đêm đen
- Đêm đô thị
- Đêm giao mùa
- Đêm giã từ
- Đêm huyền diệu
- Đêm tái ngộ
- Đi bên lính
- Đỉnh sầu
- Đò ngang
- Đò nghèo
- Đời còn ngăn cách
- Đời là giấc mơ (Bésame Mucho)
- Đôi bờ Bến Hải
- Đôi mái chèo trăng
- Đôi mắt người xưa (viết chung với Nghiêm Phú Phi)
- Đôi tám
- Đồi thông
- Đừng lừa dối nhau
- Đường một chiều
- Em chớ chê anh
- Em gái Hà Tiên
- Em từ nghìn xưa chuyển bước về
- Giấc mơ Hà Nội
- Gió hiền
- Hai con la
- Hát lên nào (nhạc thiếu nhi)
- Hãy ngủ trong tay anh
- Hãy yêu tôi
- Hoàng hôn trên bãi biển
- Hồn quê
- Khi em nhìn anh
- Khúc nhạc tơ duyên (Love Is a Many-Splendored Thing)
- Lá thư mùa xuân
- Lá úa (Les Feuilles mortes)
- Lính du xuân
- Lính mà em
- Lòng mẹ
- Lý ngựa ô
- Lửa chiều
- Mắt huyền
- Món quà kỷ niệm
- Một mình (thơ Hoàng Huy)
- Một mối tình trong khói lửa
- Một ngày không có em (thơ Nguyễn Long)
- Múa lân
- Ngăn cách
- Ngày em đến
- Ngày em về thăm quê tôi
- Ngày mưa
- Nghề của chàng
- Ngoại ô đèn vàng
- Người bạn mười năm qua
- Người đẹp Tô Châu (Shina no yoru)
- Người em sầu mộng (thơ Lưu Trọng Lư)
- Người lính em yêu
- Người vợ hiền
- Người yêu lý tưởng
- Nhạt nắng (đồng tác giả với Xuân Lôi)
- Nhắn nhủ (thơ Thy Vân)
- Nhịp sống vui (đồng tác giả với Xuân Tiên)
- Như bầy sơn ca
- Như hạt mưa sa
- Những bước chân âm thầm (đồng tác giả với Kim Tuấn)
- Những bước chân cao nguyên
- Những ngày con xa mẹ
- Những ngày yêu nhau
- Những niềm thương
- Non nước chung tình
- Ơn cha
- Phận má hồng
- Qua miền Hà Tiên
- Quán lá bên đường
- Sài Gòn
- Sao anh lỗi hẹn
- Sao băng (La paloma) (có một lời Việt khác là Cánh buồm xa xưa)
- Suối tình (La Fontaine des amours)
- Tát nước đầu đình
- Thần tượng
- Thăm lính
- Thề non nước (thơ Tản Đà)
- Thiên thần Mũ Đỏ
- Thỏ và rùa
- Thôi 2
- Thương anh
- Thương về 5 cửa ô
- Thúy đã đi rồi (nhạc phim)
- Tiếng chuông trong đêm (Jingle Bells)
- Tiếng hát quê hương
- Tiếng hò yêu nước
- Tiếng trống cao nguyên
- Tìm về (đồng tác hgiả với Lan Đài)
- Tình chàng ý thiếp
- Tình cha
- Tình đôi ta (đồng tác giả với Hoài Linh)
- Tình lính
- Tình mỏng manh (Tennessee Waltz)
- Tình người tình ta
- Tình yêu dưới ánh mặt trời
- Tình yêu phi công
- Tình yêu thủy thủ
- Tình yêu và giông tố
- Tôi sẽ đưa em về
- Tôi trở về thành phố (thơ Hoàng Huy)
- Từ biệt mái trường xưa
- Tưởng vọng
- U hoài (thơ Lưu Trọng Lư)
- Về miền Tây (đồng tác giả với Văn Thế Bảo)
- Vì yêu anh là lính
- Vườn cũ
- Xa lộ không đèn (nhạc phim cùng tên)
- Xa vắng (thơ Chinh Phụ Ngâm, Đặng Trần Côn – Đoàn Thị Điểm)
- Xin yêu thương ở lại
- Yêu nhau
Tài liệu tham khảo:
- Y Vân Web: Wikipedia
- Lê Thiếu Nhơn Nhạc sĩ Y Vân: Thuở dừng chân trên bến Sài Gòn Web: dongnhacxua.com
- Lê Thiếu Nhơn Nhạc sĩ Y Vân: Thuở dừng chân trên bến Sài Gòn Web: dongnhacxua.com
Ca khúc Lòng mẹ do danh ca Lệ Thanh trình bày
https://www.youtube.com/watch?v=o8OnS2SEh4M
No comments:
Post a Comment