Pages

Sunday, March 3, 2019

Timon xứ Phlius


Timon tiếng Hy Lạp Τίμων (320 – 235 BC), ông là triết gia Hy Lạp thời cổ đại, thuộc phái chủ nghĩa hoài nghi.

Timon (320-235 BC)

Cuộc đời.

Timon sinh vào năm 320 BC tại Phlius, Hy Lạp. là con trai của Timarchus, ông bị bỏ vào cô nhi viện từ nhỏ. Khi còn trẻ ông là vũ công của nhà hát, nhưng ông từ bỏ nghề chuyên nghiệp nầy, để theo đuổi triết học. Ông chuyển tới Megara theo học với Stilpon một thời gian rồi trở về nhà cưới vợ, sau đó Timon cùng vợ tới Elis theo nghe lời giảng của Pyrrhon, người mà ông đã chấp nhận theo, ông chấp nhận nguyên lý của Pyrrhon cho đến cuối đời của bậc thiên tài nầy và sự hoài nghi châm biếm cho phép ông thọ giáo bất kỳ bậc minh sư nào khác.


Trong thời gian ở tại Elis, vợ chồng ông đã  có các con, trong số đó con trai lớn đặt tên là Xanthus, ông dạy cho Xanthus về nguyên lý triết học . Do hoàn cảnh eo hẹp thúc đẩy, một lần nữa ông phải rời khỏi Elis, sống một thời gian ở Hellespont rồi Propontis, và dạy học tại Chalcedon với thuyết ngụy biện, ông thành công nên kiếm được nhiều tiền. Sau đó ông chuyển đến Athenes sống cho đến cuối đời, nhưng cũng có thời gian ngắn sống ở Thebes.


Những nhân vật Timon quen biết trong hành trình của ông có vua Antigonus và Ptolemy II Philadelphus. Ông cũng giao thiệp với một số nhân vật văn học như Zopyrus of Clazomenae. Còn Alexander Aetolus và Homerus, được cho là ông đã hỗ trợ trong việc sáng tác bi kịch của họ, ông cũng được cho là thầy dạy Aratus. Timon qua đời tại Athenes năm 235 BC, ở tuổi gần chín mươi.

Tính cách

Timon dường như được thiên nhiên ban tặng cho một bộ óc mạnh mẽ và năng động, và với nhận thức nhanh chóng về những điểm yếu của con người, khiến ông ta trở thành một người hoài nghi trong triết học và một người châm biếm trong mọi thứ. Theo Diogenes Laërtius, Timon là một người đàn ông một mắt; và ông ta thậm chí đã sử dụng một trò hề về khiếm khuyết của chính mình, tự gọi mình là Cyclops. Một số ví dụ khác về những lời mỉa mai cay đắng của ông được Diogenes ghi lại; một trong số đó đáng được trích dẫn như một câu châm ngôn: được Aratus hỏi làm thế nào để có được văn bản thuần túy của Homer, ông trả lời: "Nếu chúng ta có thể tìm thấy các bản sao cũ, chứ không phải những bản có bản chỉnh sửa hiện đại." Ông cũng được cho là thích nghỉ ngơi và làm vườn; nhưng Diogenes giới thiệu tuyên bố này và một số cách khác để gợi ý liệu họ có nhắc đến Timon của ông ta hay Timon của Athens, hoặc liệu họ có áp dụng như nhau cho cả hai.

Bài viết

Các tác phẩm của Timon có rất nhiều. Theo Diogenes Laërtius, Timon đã sáng tác "những bài thơ trữ tình và sử thi, những bi kịch và kịch châm biếm, ba mươi vở hài kịch, sáu mươi bi kịch và những bài thơ Silloi và thơ ca.

Thơ phú

Không có bi kịch của ông còn sót lại. Những bài thơ sử thi của ông ít được biết đến, nhưng có thể cho rằng chúng là những bài thơ lố bịch hoặc châm biếm ở dạng sử thi. Có thể con trai của ông ta là Python, có ghi lại tài liệu dài về cuộc trò chuyện với Pyrrho, trong cuộc hành trình đến đền thờ Apollo tại Delphic. Có vẻ như trong Bữa tiệc tang lễ Arcesilaus của ông là một bài thơ châm biếm trong câu thơ sử thi. Ông cũng đã viết nhại trên Homer, và một số dòng từ câu thơ thanh lịch của một bài thơ có chủ đề hoài nghi đã được bảo tồn, cũng như một hoặc hai đoạn chắc chắn không thể gán cho bất kỳ bài thơ nào của ông.

Tuy nhiên, những bài thơ nổi tiếng nhất của ông là các tác phẩm châm biếm có tên là Silloi, một từ có từ nguyên không chắc chắn, nhưng chắc chắn mô tả các tác phẩm nghệ thuật, về một nhân vật có lúc lố bịch và châm biếm. Phát minh của loài thơ này được gán cho Xenophanes của Colophon. Silloi của Timon nằm trong ba cuốn sách, trong đó cuốn đầu tiên ông nói bằng chính con người của mình và hai cuốn còn lại dưới dạng một cuộc đối thoại giữa tác giả và Xenophanes, trong đó Timon đã đề xuất câu hỏi, mà Xenophanes đã trả lời dài . Chủ đề này là một câu chuyện châm biếm về các nguyên lý của tất cả các nhà triết học, sống và chết; một lĩnh vực không giới hạn cho sự hoài nghi và châm biếm. Chúng nằm trong câu thơ sáu vần, và từ cách chúng được các nhà văn cổ đại nhắc đến, cũng như từ một vài phần còn sót lại, rõ ràng chúng là những sản phẩm đáng ngưỡng mộ thuộc loại này. Bình luận được viết trên Silloi do Apollonides của Nicaea, và cũng do Sotion của Alexandria. Bài thơ có tựa đề Hình ảnh. lời thơ tao nhã, dường như có chủ đề tương tự với Silloi. Diogenes Laërtius cũng đề cập đến iamboi của Timon, nhưng có lẽ từ này hiếm được sử dụng trong ý nghĩa của những bài thơ châm biếm nói chung, không thích hợp với thơ có quy luật. Theo Timon, triết gia là "những kẻ giết người xảo quyệt quá mức của nhiều lưỡi cưa thông minh". Chỉ có hai người được ông ta tha th là Xenophanes, "người kiểm duyệt khiêm tốn về lời nói dối của Homer"  và Pyrrho, chống lại ai "dám chết vì tranh cãi".

Văn xuôi

Ông cũng viết văn xuôi, với số lượng, theo Diogenes Laërtius, gồm hai mươi ngàn dòng. Không nghi ngờ gì các tác phẩm nầy viết về các chủ đề triết học, Diogenes đề cập đến Cảm giác, Yêu cầu và Hướng tới Trí tuệ. Ngoài ra trong số các tác phẩm bị mất của ông là Chống lại các nhà vật lý, trong đó ông đặt câu hỏi về tính hợp pháp của việc đưa ra các giả thuyết. Có ý kiến cho rằng chủ nghĩa hoài nghi Pyrrhoniam cuối cùng bắt nguồn từ Timon. Tác phẩm của ông thường được trích dẫn bởi Sextus Empiricus, cũng là tín đồ của Pyrrho. Ngoài những phần rời rạc của Silloi, hầu hết những gì còn sót lại trong công việc của Timon là những gì Sextus đã chọn để trích dẫn.

Tài liệu tham khảo văn hóa

Trong khi Timon of Athens của Shakespeare đã dựa trên một nhân vật khác, sống trước Timon của Athens nhiều năm, một số triết lý của Timon đã ảnh hưởng đến sự trình bày của Shakespeare về Timon của Atnens.


8664170219







No comments:

Post a Comment