Cá tháng tư

Hôm qua ngày 30 tháng Tư, bổng dưng tôi nhớ đến Cá Tháng Tư và cuộc Giải Phóng Miền Nam rơi vào ngày cuối cùng của tháng Tư. Như vậy nó đã rơi vào thời gian Cá Tháng Tư.

Ai cũng biết ngày Cá tháng Tư là ngày nói dối, mọi người có thể thoải mái trêu chọc người khác mà không sợ ai đó giận. Nhưng nguồn gốc, lịch sử và các phong tục độc đáo ngày này thì ít người quan tâm đến.

 

Theo quan điểm từ lâu vào ngày Cá tháng Tư, tất cả mọi người có thể nói láo với nhau càng nhiều càng tốt. Tại một số nơi quy định trò chơi này sẽ kết thúc vào buổi trưa. Còn nếu sau buổi trưa mà vẫn nói khoác, trêu đùa thì sẽ gặp những điều không may mắn.

Nước Pháp được coi là quê hương của ngày Cá tháng Tư, hay còn gọi là ngày nói dối 1/4. Vào thế kỷ 16 ở Pháp, mùa lễ hội hàng năm bắt đầu vào ngày đầu tháng Tư. Vào thời gian đó, năm mới được bắt đầu vào ngày 1/4 vì ngày này được xem là đầu tiên của mùa xuân. Vào năm 1582, Hoàng đế Charles IX đã ra lệnh chuyển ngày đầu năm mới về ngày 1/1.

 

Cá Tháng Tư khởi đầu vào ngày 1 tháng Tư. Tuy nhiên, do phương tiện liên lạc thời đó còn lạc hậu, người ta truyền tin chủ yếu bằng cách chạy bộ nên không phải người dân nào cũng biết có sự thay đổi đó. Những người khác tuy biết vẫn không chấp nhận lịch mới và tiếp tục đón năm mới vào ngày 1/4. Trò ngoan cố này bị quy là “ngớ ngẩn” và trở thành trò cười cho thiên hạ. Cá tháng Tư có nguồn gốc từ đó.

 

Trớ trêu thay Ngày Giải Phóng Miền Nam lại rơi vào mùa Cá Tháng Tư, thay vì là một chuyện vui đùa, nó đã trở thành chuyện đau khổ cho cả nhân dân Miền Nam, chẳng những trong ngày đó, tháng đó, năm đó mà nó còn nhiều hệ lụy khổ đau kéo dài từ ngày nầy sang ngày nọ, từ năm nầy sang năm khác, từ thế hệ nầy sang thế hệ khác.

Gần được nửa thế kỷ trôi qua, nay nhớ lại những ngày đó, tôi ứa lụy nhớ tới thân phận tù đày, gia đình bị đối xử phân biệt. Tôi cũng nhớ tới 2 bao gạo đựng trong bao cát, mỗi bao chừng 5kg, 6 kg, bị người ta tịch thu tại Trạm Tân Hương, lúc đó tôi đã ứa lệ khi nghĩ đến các con tôi không được ăn gạo thay cho “cao lương bo bo”.

866401052022