Mấy năm
nay, nhiều đồng môn muốn biết tin tin anh bạn Võ Duy Khiết, nhưng không ai biết
rõ anh ta ở đâu trên đất Mỹ mênh mông nầy, hỏi bạn ở Cali, ở Texas, ở
Washington DC, đều được trả lời không biết anh ta ở đâu.
Năm 1962,
Võ Duy Khiết cũng như tôi thi rớt Tú Tài 1 kỹ thuật, nên chúng tôi bị
redoublant, mặc dù năm đó tôi đứng hạng tư trên 37 học sinh Lớp nhị A, trường
Trung Học Kỹ Thuật Cao Thắng.
Thi rớt,
buồn quá, tôi bỏ về quê, năm đó chương trình học thay đổi, sinh ngữ chỉ học Anh
hay Pháp, không có chính và phụ, học sinh học lại phải làm đơn, ghi rõ chọn
sinh ngữ. Không thấy tôi làm đơn xin học lại, thầy Phạm Van Luật, Giám thị của
tôi năm Đệ ngũ, làm đơn xin cho tôi học lại, sau nầy tôi có ghi lại trong bài
viết Trường tôi như sau:
Thi rớt, tôi buồn quá bỏ về quê, chẳng thiết đến những chuyện
khác, đến khai trường lại, bị xếp vào học lớp Đệ Nhị 5, là lớp cuối cùng của 5
lớp Đệ Nhị, hỏi ra tôi mới biết là kể từ năm học đó Trường chỉ có 1 sinh ngữ, học
sinh phải chọn Anh hay Pháp, có 4 lớp Pháp Văn và 1 lớp Anh Văn. Tôi bị đưa vào
lớp Anh Văn vì tôi bỏ Sàigòn về quê, không nộp đơn học lại, đến ngày hết hạn,
ông Giám thị Phạm Văn Luật làm đơn cho tôi, không biết tôi chọn Pháp hay Anh
Văn, ông tìm học bạ thấy Pháp Văn tôi được 13 điểm của giáo sư Kiết còn Anh
văn, tôi được 14 điểm của giáo sư Nguyễn Đình Hải vốn là chuyên viên của
Unessco, cuộc đời tôi bị giám thị Luật xía vào số mạng từ đó. Thật ra tôi đâu
có giỏi Anh Văn, chẳng qua tôi làm nhiệm vụ ôm sổ ghi danh, sổ ghi đầu bài,
giáo sư Hải hiếm gọi tôi đọc Quatrième Bleu, nhưng thương hại cứ cho tôi 14 điểm.
Được thầy thương cũng là tai họa.
Nhưng bù lại, Hiệu rưởng Cao Thanh Đảnh cho toàn là giáo sư giỏi
dạy lớp ấy : Việt Văn với Giáo sư Lê Nguyễn Bá Tước, Sử Địa Nguyễn Khánh Nhuần,
Anh Văn Phùng Thịnh thực hành với bà Le Blanche, Kinh Tế học Luật sư Vũ Tứ Cầu,
Toán Cù An Hưng, Hóa giáo sư Bùi Xiêm, Lý Kỷ sư Quyền dạy ở Trường Cao Đẳng Điện
Học Phú Thọ, Kỹ Nghệ Họa Lê Tài Quấc, Xưởng Huỳnh Văn Thức.
Học sinh ở lại lớp với tôi có Huỳnh Ngọc Điệp, Hồ Ngọc Điển, Võ
Duy Khiết, Ngô Phước Tường, những học sinh ở lớp sau lên học chung có Huỳnh Hữu
Lộc, Hoàng Thanh, Trần Văn Thành, Nguyễn Văn Nghĩa, Phan Thành Tưa...
Có lẽ nhà
văn Nhất Giang ở Sydney, bên Úc đã đăng bài nầy trên báo Chiêu Dương của anh ta, người nhà của thầy Phạm Văn Luật gửi cho Phạm
Minh Luân, là con trai của thầy Luật cũng là bạn học của tôi từ năm 1960 đến
1962, năm 1963 anh thi đậu Tú Tài toàn phần kỹ thuật nên du học ở Pháp. Luân giận
tôi, viết email trách tôi tại sao thân phụ Luân làm ơn, tôi không biết ơn mà còn
nói xấu.
Tôi nghĩ
Luân chưa thật hiểu, tôi viết: “cuộc đời tôi bị giám thị Luật xía vào số mạng từ
đó”. Luân hiểu “xía” là nghĩa xấu, còn theo tôi “số mạng” là chuyện của ông Trời,
người xía vào chuyện của ông Trời, khác hay là rất khác với hai người cãi lộn,
có người thứ ba xía vào.
Chúng tôi,
nhiều người nhớ tới, thường hay nhắc đến Khiết. Trong một lần ngồi quanh bàn cà-phê,
có anh nhắc tới Khiết: Khiết cưới vợ, nhưng không biết vợ mình là ái nam, ái nữ,
cưới về rồi mới biết, anh ta làm đơn ly dị. Ông nhạc của Khiết là người có thế
lực ở cơ quan Tư pháp, bảo Khiết không nên ly dị vì như vậy làm tổn thương danh
dự gia đình ông ta, cứ sống với nhau, ông ta sẽ bù lại cho Khiết có địa vị, do đó
Khiết được làm Biện lý tại Tòa án Phước Tuy trước 1975. Sau 1975, anh ta đã ly
dị vợ.
Sau khi học
tập cải tạo về, tôi không nhớ rõ năm nào, nhưng chắc trước năm 1991, Khiết và tôi
thỉnh thoảng ghé chỗ đồng môn Trần Văn Xê bán cây cảnh bên Xa lộ Sàigòn-Biên Hòa,
gần ngã tư Hàng Xanh. Từ đó đến nay, chúng tôi không có tin tức về Khiết.
Cuối năm
2016, các anh chị cựu học sinh kỹ thuật Cao Thắng ở Nam Cali tổ chức Họp mặt cuối
năm, họ gửi hình họp mặt, đăng bài trên blog, tôi thấy có tấm ảnh Khiết chụp
chung với thầy Giám thị Nguyền Văn Nén, tôi gửi emai hỏi có ai biết anh Khiết
không, mấy anh cựu học sinh ấy đều trả lời không biết anh ta, mà họ không biết
là phải, vì các anh ấy vào học năm 1962, ra trường năm 1969, trong khi đó Khiết
và tôi bị ở lại lớp và năm 1964 đã ra trường. Còn thầy Nén có ra tòa làm khai
sanh lại, nay thầy là Nguyễn Văn Nên, chắc thầy tên Nên, nhưng xưa kia nhiều ông
Chánh Lục Bộ làng, chưa rành chữ Việt nên viết sai, đó là trường hợp chung của
nhiều người.
Cuối năm
2017, lại thấy anh Võ Duy Khiết chụp hình với quý thầy Nguyễn Văn Nên, Vũ Mộng
Hà …, tôi nhờ các anh liên lạc dùm với thầy Nên, hỏi thầy về anh Khiết dùm tôi.
Dịp Tết Mậu
Tuất vừa qua, tôi về Sàigòn thăm con cháu, khi trở về Mỹ, trong máy nhắn tin,
thầy Nên nhắn: “Tông ơi! Thầy có địa chỉ thằng Khiết, gọi điện thoại cho thầy
nghe.” Thầy nhắn tin, nhưng không cho tôi số điện thoại, làm sao tôi gọi lại ?
Tôi đã nhờ ít nhất 3 anh đồng môn ở Santa Ana, làm sao tôi biết anh nào đã giúp
tôi tìm thầy Nên, thế là tôi phải gửi email hỏi các anh để xin số điện thoại của
thầy Nên.
Hai hôm
sau, tôi được anh Lê Tấn Bửu, gửi email cho tôi, cho tôi 3 số điện thoại: điện
thoại nhà, cellphone của Thầy Nên, của cô Nên. Bửu còn dặn tôi: “Thầy Nên ít
khi bắt điện thoại, tốt hơn là gọi cho cô Nên”. Tôi gọi cho cô Nên không được,
gọi cho Thầy Nên cũng không, tôi gọi điện thoại nhà, may quá cháu nội thầy Nên
bắt máy.
Thế là Thầy
cho tôi địa chỉ, điện thoại của giáo sư Cao Tấn An, đó là văn phòng khai thuế có
địa chỉ 9550 Bolsa Ave. Suite 220 Westminster CA 92683. Phone (714) 210-4460.
Khiết chỉ phụ giúp Cao Tấn An từ tháng Giêng cho đến tháng 4 hàng năm mà thôi.
Thứ Năm
24-4-2018, gọi điện thoại cho Khiết ở phòng thuế: Khiết cho tôi địa chỉ, anh
share phòng nhà người ta tại: 2902 West McFadden Ave. Santa Ana CA 92704.
Tôi hỏi
Khiết có phải anh cưới vợ ái nam ái nữ, định ly dị nhưng ông bố vợ bảo đừng làm
mất danh dự của gia đình ông ta, để ông ta tìm cho một địa vị xứng đáng, Khiết
cười to bảo cho tôi biết:” Tôi phải thi,
chớ nào phải vậy đâu !”
Tôi hỏi
Khiết có điện thoại không ? Anh cho biết có mà xài không được.
Có địa chỉ,
tôi nhờ chú em đưa đi tìm, chúng tôi gặp đường McFadden khoảng số 9000 chạy về
hướng West đến số 6500 mất 10 phút, ngừng lại bấm máy, thấy đi tới số 2902 phải
mất 21 phút và nó thuộc về Fountain Valley County, chú em lại không có thì giờ,
chúng tôi phải trở về, để chú em làm việc.
Hôm sau tôi
nhờ người bạn đưa đến phòng khai thuế của Cao Tấn An, gọi điện thoại không ai bắt
phone, đến nơi mới biết là ngày Thứ Sáu, văn phòng đóng cửa, nơi đây mỗi ngày làm
việc từ 10 đến 12 giờ, chiều từ 5 tới 7 giờ.
Hôm sau,
Thứ Bảy tôi đến nhưng Khiết đang làm việc, nên chúng tôi hẹn nhau ngày mai gặp
nhau lúc 10 giờ. Tôi chụp với Khiết tấm ảnh, Khiết muốn có chữ Cao Tấn An và số
điện thoại:
Ngày Chủ
nhật 29-4-2018, đúng 10 giờ, tôi đến văn phòng Cao Tấn An gặp Khiết, phải chờ
anh ta thu xếp công việc chừng 10 phút, xong chúng tôi mới đi chơi, anh ta rủ tôi
đi uống cà-phê Starbucks và đi nghe thuyết trình chi đó, tôi cho biết, lâu ngày
anh em gặp nhau trò chuyện, nghe họ thuyết trình làm chi ?
Thế là
anh ta dẫn tôi đi xe bus, anh ta mua vé tháng, còn tôi mua vé hạng Senior chỉ
trả 1 dollar rưỡi, dùng được trọn ngày, chúng tôi lên xe ở đường Bolsa, lại
chuyển sang xe ở đường khác mới đến hiệu Starbucks coffee, bên kia đường là nghĩa
trang. Tôi tự hỏi uống cà-phê Starbucks sao lại phải đi xa như vậy ?
Gọi cà-phê,
khiết trả thẻ Starbucks, anh ta bảo trả cho hết, vì còn nhiều.
Khi đã chọn
chỗ ngồi xong, tôi mới hỏi anh ta về gia đình. Khiết cho biết anh ta muốn ly dị
vợ, nhưng sợ người chú vợ có thế lực, có thể ám hại hoặc thủ tiêu anh ta, cho nên
sau khi đi học tập cải tạo về, anh ta mới ly dị vợ và cưới vợ khác, có cô con gái,
nay đã ra trường làm bác sĩ ở tiểu bang nào đó, tôi quên tên. Người vợ có cô con gái đó, họ đã ly dị nhau, nay bà ấy
ở Anaheim, California, gần nơi nhà chú em tôi đang trú ngụ.
Nhớ tới lời
người ta thường nói: “Ở mỹ mà không có xe như người què, không có điện thoại như
người điếc”. Tôi hỏi lại Khiết theo "mầy tao chi tớ" như Khiết vẫn trò chuyện với
tôi thuở nào mặc dù Khiết sinh năm 1942 còn tôi năm 1941:
- Mầy không
có điện thoại hả ?
Khiết vừa
trả lời vừa móc trong túi quần đua cho tôi xem:
- Đây ! Điện
thoại tao nè !
Tôi nhìn
thoáng qua, thấy điện thoại của Khiết không phải là Iphone hay SamSung, trên màn
hình. tôi thấy hiện ra chữ, dương nhiên nó hoạt động, nhưng không hiểu vì sao
Khiết không sử dụng, nếu không sử dụng sao lại bỏ trong túi, mang theo trong người
?
Tôi không
quên chụp với Võ Duy Khiết tấm ảnh kỷ niệm. Hôm tôi thăm Huỳnh Ngọc Điệp, muốn
chụp tấm ảnh với Điệp, nhưng Điệp không muốn.
Khiết giới
thiệu cho tôi, anh ta có người anh là bác sĩ Võ Duy Khánh, đang hành nghề ở đường
Phạm Ngũ Lão, Sàigòn, đồng môn nào cần đến anh ta chữa trị cho, có khi anh ta còn
cho thêm thuốc uống. Khiết còn có ngôi nhà từ đường ở đường Nyuyền Khắc Nhu,
nay cô em gái ở. Còn Khiết, từ ngày ra đi đến nay chưa về Việt Nam, bởi vì Việt
Nam “nói vậy mà không phải vậy”.
Lâu ngày,
chúng tôi trò chuyện với nhau, từ khi gặp anh ta lúc 10 giờ, cho đến khi anh ta
cùng tôi đi 2 chuyến xe bus về nhà chú em của tôi, đã gần 4 giờ chiều. Khiết có
mời tôi đi ăn, nhưng tôi ăn chay, vã lại tôi không thấy đói nên từ chối.
Trước khi
chia tay, Khiết nhờ tôi chuyển lời thăm tất cả đồng môn của Khiết và tôi quen
biết, nhất là anh Hồ Ngọc Điển.
Tôi phải
bỏ công năm lần bảy lượt, còn thiếu “tam cố thảo lư”, mới gặp được Võ Duy Khiết
trong 5 ngày, kể cả ngày đến và đi ở Santa Ana. Tôi nghĩ người già, càng ngày càng
ít bạn, còn đi lại được nên tìm đếm thăm nhau. Đừng để đến khi muốn đi mà không
đi được, muốn thăm bạn mà bạn đã xa ta rồi.
866405042018
Bài viết rất cảm động. Cảm động vì cái tình của anh Ái Tông với đồng môn. Phần lớn bạn bè bận bịu gia đình, ít ai bỏ công tìm bạn hiền như anh Tông.
ReplyDeleteTrước khi tôi qua Mỹ 1993, anh Khiết có ghé thăm tôi vài lần. Anh Duy Khánh (anh cuả Khiết) tù chung trại với tôi ở Hố Nai (Biên Hòa). Da anh trắng, môi hồng, tánh tình hiền dịu. Anh giải phẩu rất giỏi.
Thân chúc Duy Khiết, Ái Tông mạnh khỏe và ma mắn.
Nguyễn Hữu Hiệp
Xin lỗi: "may mắn"
ReplyDeleteCám ơn anh Tông đã bỏ thì giờ và tiền bạc tìm bạn Võ duy Khiết
ReplyDeleteNếu tiện xin cho địa chỉ chỗ ở của Khiết vì Khiết không có số điện thoại để liên lạc ngoài số của giáo sư Cao tấn An 714-210-4460.
Xin hỏi địa chỉ của Khiết là 9202 hay 2902 McFadden, West Fountain Valley?
ReplyDeleteXin lỗi cho hỏi bikewind là ai vậy ? Email của tôi: huynhaitong@gmail.com
ReplyDeleteĐịa chỉ của Khiết 2902 West McFadden Ave Santa Ana CA 92704 Xin lỗi tôi đã ghi sai 9202, tôi sẽ sửa lại.