Tô Hải

(Tiếp theo Vũ Thành)

(1927-20  )

Nhạc sĩ Tô Hải tên thật là Tô Đình Hải sinh ngày 24 tháng 9 năm 1927 tại Hà Nội, quê ở Tiền Hải, Thái Bình.

Tô Hải học nhạc lý và tham gia Ban đồng ca Saint-Joseph từ nhỏ, từng đoạt giải thưởng âm nhạc "Chim sơn ca" tại Rallye Kiến An của Hướng đạo sinh toàn Đông Dương.

Sau Cách mạng tháng Tám 1945, ông tham gia Vệ quốc đoàn. Năm 1949 ông được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam. Năm 1951 ông về Đoàn văn công khu IV, năm 1954, được phân công làm trưởng đoàn.

Năm 1961 ông về công tác tại Nhà xuất bản Âm nhạc và Mỹ thuật.

Tô Hải là nhạc sỹ đa phong cách, sáng tác nhiều thể loại như ca khúc, hành khúc, hợp xướng, nhạc kịch, nhạc phim, khí nhạc. Ngoài ra ông còn viết nhiều tiểu luận, và viết báo về âm nhạc.

Sau khi bỏ Đảng Cộng sản Việt Nam, Kể từ sau năm 1990, ông viết hồi ký và blog chỉ trích chính cuộc sống của mình trước đó, gọi thứ nhạc chính ông sáng tác là "nhạc nô".

Tập hồi ký có tên là Hồi ký của một thằng hèn.  được Nhà xuất bản Tiếng Quê Hương ở Virginia, Hoa Kỳ in ra năm 2009 dưới bản quyền của chính tác giả. Cuốn sách này gây ra nhiều tranh cãi và ngay sau đó đã trở thành một cuốn sách được tìm kiếm đọc nhiều qua Internet.

Ngày 25 tháng 5 năm 2014, ông theo đạo Thiên chúa giáo có tên thánh là Phanxicô. 

Trong bài Nhạc sĩ  - Tô Hải, tác giả Lê Toàn đã viết:

Với hơn 200 tác phẩm âm nhạc đã sáng tạo, 452 bài lý luận phê bình đã công bố, những con số đó chính là thước đo sức lao động bền bỉ, là thành quả lao động nghệ thuật lớn lao, đáng kính mà chiến sĩ - nhạc sĩ Tô Hải trọn đời hiến dâng cho quê hương, đất nước, cho sự nghiệp âm nhạc Việt Nam. Khi được hỏi về những đóng góp ấy, với cách nói khôi hài, Tô Hải bộc bạch: “Một nửa trái tim tôi đã dành cho âm nhạc, nửa còn lại để cho chính mình…”

Hiện ông sống tại quận Bình Thạnh, Tp. HCM

Ca khúc:

- Nụ cười sơn cước
- Đứt dây đàn
- Tình giây lát
- Tiếng kèn báo động
- Chúng ta không muốn đói
- Toàn dân kháng chiến trường kỳ
- Tiếng kèn cứu nước
- Từ mặt đất thân yêu
- Trường Lục quân đang cần lính đánh Tây
- Thầy tu giết giặc
- Chiến sĩ khu Ba
- Trở lại đô thành
- Khát vọng mùa xuân (đặt lời Việt từ Sehnsucht nach dem Frühling của nhạc sĩ Mozart)
- Hải Phòng rực sáng biển Đông (hợp xướng)
- Sẵn sàng bắn (hợp xướng)
- Lời Tổ quốc (hợp xướng)
- Hẹn mùa mười tấn năm sau (hợp xướng)
- Buồn vui và khát vọng (hợp xướng)
- Tiếng hát người chiến sĩ biên thùy (hợp xướng)

Tác phẩm:

-          Hồi ký của một thằng hèn (Tiếng Quê Hương, Virginia, USA, 2009)

Tài liệu tham khảo:

- Tô Hải Web: Wikipedia
- Lê Toàn, Nhạc sĩ - Tô Hải Web: baicadicungnamthang.net

Ca khúc Nụ cười sơn cước do danh ca Hà Thanh trình bày:

https://www.youtube.com/watch?v=cMWRzJPoI1g

(Xem tiếp Nguyễn Hiền)