Nhà văn Lê Sum

Lê Sum - Lê Khánh Sum (1878-1927)

Nhà văn, nhà báo Lê Sum tên thật là Lê Khánh Sum tự Trường Mậu, sanh năm 1878, tại làng Đồng Sơn, tỉnh Gò Công, nay là Thị xã Gò Công, tỉnh Tiền Giang.

Xuất thân trong gia đình Nho học đất Gò Công, ông được học chữ Hán và chữ Quốc ngữ, thời trẻ ông có dạy chữ Hán tại quê nhà. Ông đã sớm cộng tác với Nông Cổ Mín Đàm và Lục Tỉnh Tân Văn.

Năm 1916, ông làm chủ bút tờ Tân Đợi Thời Báo là phiên bản của báo Opinion do Jules Haag làm chủ nhiệm.

Năm 1917, ông làm trợ bút cho Nam Trung Nhựt Báo.

Năm 1919, ông xuất bản Việt âm văn tuyển, trong đó có Lê Sum thi tập gồm 50 bài thơ của ông.

Ông mất năm 1927, chỉ mới hưởng dương 49 tuổi.

Tác phẩm:

- Việt âm văn tuyển (tuyển tập, J Viết, 1919)
- Việt âm thi tập.
- Thi phú văn từ.

Trích văn:

Lời tựa

“... Trong Nam kỳ ta từ năm mươi năm nhân lại đây, việc nho học tuy càng ngày càng suy song thói hư chưa dứt. Nên sự học kinh truyện thì lần lần muốn tuyệt...Nếu vậy mà đạo học chữ Tàu ngày một suy, người biết đặt đễ càng lần càng ít. Vậy thì ngày kia hàng hậu tấn của chúng ta muốn kiếm dấu tích của chư tiên giáo đặng xem cách đặt đễ văn từ thi phú ra thể nào nương đâu noi theo mà làm phép...Nên tôi mới ra công tìm kiếm những danh thi, danh phú cũa chư tiền triết đễ lại, và những thi phẩm của chư nho đương thời trong bạn thân bằng cố hữu cũa tôi, những bài nào văn từ tao nhã, trúng cách luật thi gia, đũ làm qui cũ tôi mới lục vào...”.

(Việt âm văn tuyển)

Trích thơ:

Sơ nhậm Công luận báo chủ bút tự trần

Buồn viết tân văn trót mấy niên
Cúc tòng co duỗi phận hầu yên
Gia đình những ngỡ vui danh giáo
Nghiên bút hay còn vướn nợ duyên
Tấn thối tuy rằng người trước định
Ân trừng song cũng lẻ tự nhiên
Nóng lòng nong nả đều công ích
Đâu phải mơ chi chốn thị thiền.

Hí đề

Nghĩ mình thôi cũng nực cười thầm
Giàu chẳng ngàn muôn cũng chẳng trăm.
Xe ngựa ngả nghiêng liền trót tháng,
Áo xiêm lòe loẹt trãi quanh năm
Ruộng vườn tuy kém trang hào hộ.
Xài phá đà mang lắm tiếng tăm.
Thật cũng khéo dày công tạo hóa
Sanh voi sanh cỏ ví không lầm.

Văn của Lê Sum viết vào đầu thế kỷ XX, trừ chánh tả thời đó chưa được phân minh, phải công nhận là Lê Sum hành văn trong sáng hơn nhiều nhà văn đương thời vào buổi ấy. 

Tài liệu tham khảo:

- Lê Sum Web: thatsonchaudoc.com