(1914-1984)
Nhạc sĩ Văn Chung tên thật là Mai Văn Chung, sinh
ngày 20 tháng 6 năm 1914, quê quán ở Phù Tiên, Hải Hưng, nay thuộc tỉnh Hưng
Yên. Khởi đầu con đường âm nhạc với những kiến thức ít ỏi tự học, ông chơi
mandoline, contrebasse cho các tiệm nhảy ở Hà Nội. Sau đó Văn Chung cùng Lê Yên
và Doãn Mẫn thành lập nhóm Tricéa, cùng nhau trình diễn và sáng tác. Năm 1935
ông viết bản nhạc đầu tay Tiếng sáo chăn trâu. Sau đó cùng các thành
viên của Tricéa, ông tiếp tục sáng tác những bản như Bên hồ liễu (1936),
Bóng ai qua thềm (1937), Hồ xuân và thiếu nữ (1939). Ngoài ra,
ông còn tham gia Đoàn kịch Anh Vũ với những nghệ sĩ nổi tiếng như Thế Lữ, Song
Kim, Phạm Văn Đôn, Nguyễn Xuân Khoát...
Sau Cách mạng tháng Tám, ông về làm việc tại Đài Phát thanh
Tiếng nói Việt Nam. Và khi toàn quốc kháng chiến bùng nổ, Văn Chung cùng các
văn nghệ sĩ lên chiến khu, phụ trách văn nghệ trong một số đơn vị quân đội và
sau đó chuyển về Đoàn văn công Tổng cục Chính trị. Trong khoảng thời gian
1945-1954, ông sáng tác không nhiều và không có ca khúc nào gây được tiếng
vang. Hòa bình lập lại, ông về công tác tại Bộ Văn hóa, từ 1964 ông là giám đốc
Nhà hát Giao hưởng - Hợp xướng - Nhạc vũ kịch Việt Nam. Ông còn là uỷ viên
thường vụ Ban chấp hành Hội nhạc sĩ Việt Nam khoá II.
Giai đoạn sau 1954, ông lại sáng tác mạnh mẽ. Ca khúc của ông đề
cập đến nhiều đề tài, nhưng về đề tài nông thôn kháng chiến, ông có nhiều ca
khúc thành công như: Hò dân cày (1954), Gái thôn Đoài, trai thôn
Thượng (1956), Tính hẹn cùng tình (1959), Ba cô gái đảm
(1963), Lúa cấy thẳng hàng (1966)...
Văn Chung cũng có nhiều ca khúc viết cho thiếu nhi thành công
như Lỳ và Sáo, Lượn tròn lượn khéo, Đếm sao, Trăng theo
em rước đèn, Trăng xinh ngoan... và một vài kịch hát Sói xám ăn
gì?, Miu vàng của mẹ, Những đoá hoa xuân... Ông còn viết một
số nhạc phẩm khí nhạc như Tiếng sáo quê hương cho flute, Hương lúa
cho piano, nhạc cho kịch thơ Lam Sơn tụ nghĩa, nhạc cho một số bộ phim.
Ông đã xuất bản tuyển tập Quê tôi giải
phóng Nhà xuất bản Văn Hoá, 1974, Tuyển
chọn ca khúc Văn Chung Nhà xuất bản Âm nhạc, 1974 và album tác giả Văn
Chung.
Không chỉ sáng tác những
tác phẩm ca ngợi công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, nhạc sĩ Văn
Chung còn có rất nhiều sáng tác dành cho thiếu nhi. Khéo léo sử dụng chất liệu
âm nhạc dân gian vốn có, các tác phẩm viết cho thiếu nhi của ông trở nên sinh động
hơn, dễ hát hơn và đặc biệt là dễ nhớ, dễ thuộc hơn. Đó là các bài Đếm sao (1947), Lượn tròn lượn khéo (1959)…
Văn Chung mất ngày 27 tháng 8 năm 1984 tại Hà Nội. Thọ 70 tuổi.
Ông được truy tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật
năm 2007.
Nhạc phẩm:
- Ba cô gái đảm đang
- Bên hồ liễu - Bóng ai qua thềm - Cười trong nắng xuân - Đếm sao (1947) - Đóa hồng nhung - Đôi mắt huyền - Gái thôn Đoài, trai thôn Thượng - Hãy giữ gìn lấy Việt Nam - Hò dân cày - Hồ Vị Xuyên - Hồ xuân và thiếu nữ - Khúc ca ban chiều - Lỳ và Sáo - Lúa cấy thẳng hang - Lượn tròn lượn khéo (1959) - Những ngôi sao trên mặt đất - Phút giao ca - Sóng vàng - Tiếng sáo chăn trâu - Tính hẹn cùng tình - Trăng theo em rước đèn - Trăng xinh ngoan - Trên thuyền hoa - Tiếng sáo quê hương (cho flute) - Hương lúa (cho piano).
Tác phẩm:
|
- Quê tôi giải phóng (Văn Hoá, 1974),
- Tuyển chọn ca khúc Văn Chung (Âm nhạc, 1974)
- Miu vàng của mẹ (Kịch hát)
- Những đoá hoa xuân (Kịch hát)
- Sói xám ăn gì? (Kịch hát)
- Tuyển chọn ca khúc Văn Chung (Âm nhạc, 1974)
- Miu vàng của mẹ (Kịch hát)
- Những đoá hoa xuân (Kịch hát)
- Sói xám ăn gì? (Kịch hát)
Tài liệu tham khảo:
- Văn Chung Web: Wikipedia
Mời nghe nhạc phẩm Bóng ai qua thềm do ca sĩ Thùy Dương trình
bày
https://www.youtube.com/watch?v=BhiMAwugQZU
No comments:
Post a Comment